Warunki techniczne odbioru odlewów są regulowane przez normy PN.
Ogólne warunki odbioru odlewów reguluje norma:
PN-EN 1559-1:2011 Odlewnictwo – Warunki techniczne dostawy – Część 1: Postanowienia ogólne.
Warunki szczególne dla odlewów ze stopów aluminium reguluje natomiast norma:
PN-EN 1559-4:2015-04E Odlewnictwo – Warunki techniczne dostawy – Wymagania dodatkowe dla odlewów ze stopów aluminium.
Powyższe normy regulują podstawowe, jednakowe dla wszystkich odlewów z danego stopu wymagania. W praktyce w umowie pomiędzy odlewnią, a klientem umieszczone są szczegółowe warunki odbioru, wymagania odnośnie składu stopu, zabezpieczenie powierzchni odlewu, stopień wykończenia i obróbki itp.
Dla poprawnego wykonania zlecenia odlewniczego należy wiedzieć jakie mogą powstać wady odlewnicze, jakie są ich przyczyny i jak korygować proces odlewu aby uniknąć wad. Poniżej przedstawimy Państwu najczęściej występujące wady odlewnicze i przyczyny ich powstawania.
Wady odlewów z aluminium powstają zawsze na etapie przedprodukcyjnym, przy testowaniu pewnej partii produktów. Naszym celem jest takie przygotowanie formy odlewniczej poprzez wykonanie symulacji odlewniczych aby uniknąć wad związanych z formą odlewniczą.
„Pin-push” ślad wypychacza
Wada powstaje gdy odlew lub rdzeń zakleszczy się w formie podczas wyciągania odlewu. Skuteczne pozbycie się wady wymaga zazwyczaj wprowadzenia zmian w procesie odlewniczym.
„Shot-over” wtrysk do zabrudzonej
Powstaje gdy pewna niewielka ilość stopu zostanie w formie przed następnym wtryskiem aluminium. Wada pojawia się najczęściej w początkowej fazie pracy gdy forma nie osiągnie jeszcze właściwej temperatury pracy. Czasami wada może powtórzyć się w kilku kolejnych wtryskach.
„Shrink” skurcz
Wada pojawia się na etapie stygnięcia odlewu i wynika z różnicy temperatur pomiędzy odlewem, a narzędziem w obszarach żeber, zgrubień gdzie występują węzły cieplne. Czasami wadę udaje się wyeliminować dopiero po zmianach konstrukcji formy odlewniczej.
„Blow out” spękany naskórek odlewniczy
Wada powstaje gdy temperatura formy jest zbyt wysoka i pęka naskórek odlewniczy. Należy poprawić warunki pracy formy aż do pożądanych temperatur które nie będą powodowały powstawania wady.
„Crack” pęknięcie
Pęknięcie odlewu powstaje na etapie wyciągania odlewu przy zbyt wysokiej lub zbyt niskiej temperaturze, złych pochyleniach odlewniczych lub zbyt dużej prędkości pracy. Zazwyczaj pojawia się w tym samym miejscu i wymaga zmian w procesie odlewniczym, a w skrajnych przypadkach zmian formy odlewniczej.
„Flash” wypływka, zalewka
Wypływ stopu odlewniczego w którymkolwiek miejscu formy, poza przewidzianym miejscem, oznacza jej uszkodzenie lub niewłaściwy docisk powierzchni formy. Wada jest powtarzalna na kolejnych odlewach i jej usunięcie wymaga naprawy formy lub zmianę procesu odlewniczego.
„Parting line holes” pęcherze na powierzchni podziału odlewu
Pęcherze na powierzchni podziału powstają w wyniku błędnej konstrukcji formy odlewniczej, złego wypełnienia wnęki, zbyt niskiego ciśnienia wtryskiwanego stopu, zbyt dużej warstwy powłoki ochronnej lub wadliwego działania układu podciśnienia. Usunięcie wad wymaga zmiany procesu odlewniczego lub przekonstruowania formy odlewniczej.
„Miss punched part” źle okrawany element
Wadę powoduje złe ustawienie narzędzia do okrawania odlewów lub niewłaściwe parametry okrawania. Należy wprowadzić odpowiednie poprawki.
„Pull” naderwanie
Naderwanie jest spowodowane niewłaściwym natryskiem, wysoką temperaturą formy, nierównomiernym wypchnięciem odlewu, narostem na rdzeniach lub skurczem. Zazwyczaj problemem jest niska jakość formy odlewniczej, która wymaga poprawek. Możliwe jest też usunięcie wady poprzez zmiany w procesie odlewniczym.
„Trim shear” ścinanie przy okrawaniu
Złe ustawienie odlewu w matrycy do okrawania, złe ustawienie narzędzia lub niewłaściwe chłodzenie odlewu powoduje powstanie takiej wady. Brak szybkiej korekty może spowodować uszkodzenie matrycy do okrawania i pogłębianie się wady przy kolejnych obróbkach.
Wielu wad odlewniczych można uniknąć już na etapie projektowania gotowego wyrobu oraz formy odlewniczej, dlatego dużo uwagi przykładamy do całego procesu projektowania. Ważne jest również właściwe zaprojektowanie układu wlewowego i przelewowego oraz systemu wyrzutowego. Pierwsze odlewy pozwalają nam wyeliminować wady odlewniczej wynikające z regulacji maszyny odlewniczej